Loại bỏ 8 lãng phí trong sản xuất hướng tới sản xuất tinh gọn

Mã Sản Phẩm: : Quan ly chi phi 09
Tên Sản Phẩm: : Loại bỏ 8 lãng phí trong sản xuất hướng tới sản xuất tinh gọn
Danh Mục: : HỆ THỐNG QLSX MES
Thương Hiệu: : Hệ thống điều hành và thực thi sản xuất
Giá: : Liên Hệ

Cùng DACO tìm hiểu nhanh về 8 lãng phí trong sản xuất để hướng tới loại bỏ lãng phí, tối ưu hóa quy trình, và tạo ra giá trị tối đa với chi phí tối thiểu.

Chi Tiết Sản Phẩm

Lãng phí là một bài toán mà bất cứ doanh nghiệp sản xuất nào cũng cần đi tìm lời giải. Vậy tại sao cần loại bỏ lãng phí hay 8 lãng phí trong sản xuất Lean (Sản xuất tinh gọn) là gì? Hãy cùng DACO đi tìm chìa khoá giải quyết bài toán lãng phí cho doanh nghiệp sản xuất qua 8 loại lãng phí trong sản xuất dưới đây.

1. Lãng phí trong sản xuất là gì?

Lãng phí trong sản xuất là những hoạt động, công đoạn, vật liệu hay tính năng không mang lại giá trị cho khách hàng hoặc chủ doanh nghiệp. Nói cách khác, đó là những thứ dư thừa, không cần thiết và tiêu tốn tài nguyên một cách vô ích.

Tại sao doanh nghiệp nhất định cần loại bỏ lãng phí?

Bởi nhận diện và loại bỏ lãng phí mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp:

Tăng hiệu quả sản xuất: Giảm thời gian, chi phí và nguyên vật liệu lãng phí.
Nâng cao và cải thiện chất lượng sản phẩm: Loại bỏ lỗi và khuyết tật trong quá trình sản xuất.
Tăng cao năng suất lao động: Tối ưu hóa công việc, giảm thời gian chờ và hoạt động không cần thiết.
Cải thiện sự hài lòng của khách hàng: Đáp ứng nhu cầu khách hàng nhanh chóng và chính xác.

Và còn nhiều lợi ích khác khi doanh nghiệp bắt tay vào nhận diện và loại bỏ các lãng phí không cần thiết. Nhờ vậy không chỉ giúp tối ưu hóa quá trình sản xuất mà còn đảm bảo sự phát triển vững bền và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Xem thêm: Bí quyết loại bỏ 7 lãng phí trong sản xuất cho doanh nghiệp

2. 8 lãng phí trong sản xuất là gì?

Theo nguyên lý Lean (Sản xuất tinh gọn), có 8 lãng phí trong sản xuất mà doanh nghiệp cần chú ý:

Lãng phí do sản xuất quá nhiều (Overproduction): Sản xuất vượt nhu cầu thị trường, dẫn đến tồn kho lớn, lãng phí nguồn lực và tăng chi phí bảo quản.
Lãng phí do thời gian chờ đợi (Waiting): Chờ đợi nguyên vật liệu, máy móc, thông tin... làm gián đoạn đến quy trình sản xuất, giảm năng suất.
Lãng phí do vận chuyển (Transportation): Vận chuyển nguyên vật liệu, sản phẩm nhiều lần không cần thiết, gây tốn kém và tăng nguy cơ hư hỏng.
Lãng phí do quá trình (Processing): Công đoạn sản xuất không cần thiết, quá phức tạp hoặc không hiệu quả, làm tăng thời gian và chi phí.
Lãng phí do tồn kho (Inventory): Tồn kho quá nhiều gây tốn chi phí bảo quản, giảm dòng tiền và tăng rủi ro hư hỏng, lỗi mốt.
Lãng phí do sản phẩm lỗi (Defects): Sản phẩm lỗi phải sửa hoặc bỏ, gây lãng phí nguyên vật liệu, nhân công và giảm uy tín sản phẩm.
Lãng phí do động tác thừa (Motion): Động tác thừa, không cần thiết của công nhân trong quá trình làm việc, gây mệt mỏi và giảm hiệu quả.
Lãng phí do không sử dụng tài năng nhân viên (Unused talent): Không tận dụng hết khả năng của nhân viên, không tạo điều kiện phát triển, dẫn đến giảm năng suất và sáng tạo.

3. Ví dụ và cách loại bỏ 8 lãng phí trong sản xuất

Để giúp doanh nghiệp loại bỏ triệt để 8 lãng phí trong sản xuất này, hãy từng bước phân tích 8 lãng phí trong Lean để tìm ra cách thức phù hợp và hiệu quả nhất.

3.1 Lãng phí do sản xuất quá nhiều (Overproduction)

Là lãng phí đầu tiên của 8 loại lãng phí trong sản xuất, sản xuất quá nhiều là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Khi sản xuất vượt quá nhu cầu thực tế, doanh nghiệp gặp phải những vấn đề sau:

Tồn kho lớn: Chi phí bảo quản tăng, dòng tiền giảm, và nguy cơ hàng hóa lỗi thời hoặc hư hỏng cao.
Giảm lợi nhuận: Chi phí sản xuất tăng mà không bán được hàng.
Giảm tính cạnh tranh: Do phải giảm giá để đẩy hàng tồn kho, uy tín thương hiệu bị ảnh hưởng.

lang-phi-do-san-xuat-qua-nhieu

Nguyên nhân gây ra lãng phí đầu tiên trong 8 lãng phí trong sản xuất này là do sản xuất quá nhiều do dự báo nhu cầu thiếu chính xác, kích cỡ lô sản xuất lớn, doanh nghiệp sản xuất dự trữ hàng hoá để đáp ứng nhanh với nhu cầu khách hàng…

Phương pháp loại bỏ lãng phí do sản xuất quá nhiều:

Cải thiện dự báo nhu cầu: Sử dụng các công cụ dự báo hiện đại như AI, phân tích dữ liệu bán hàng, xu hướng thị trường chi tiết và dự đoán nhu cầu chính xác dựa trên hành vi khách hàng.

Giảm kích thước lô sản xuất: Áp dụng sản xuất theo đơn đặt hàng (MTO), sử dụng Kanban để quản lý dòng vật liệu và sản phẩm.

Cải thiện thời gian giao hàng: Tối ưu quy trình để loại bỏ thời gian không cần thiết, sử dụng công cụ quản lý dự án để theo dõi tiến độ

Xây dựng mối quan hệ hợp tác với khách hàng để có kế hoạch sản xuất tối ưu
Áp dụng công cụ Lean: Như phương pháp 5S, Kaizen và Kanban

3.2 Lãng phí do thời gian chờ đợi (Waiting)

Lãng phí do thời gian chờ đợi một trong 8 lãng phí trong sản xuất và là một vấn đề phổ biến, khi người, máy móc, hoặc vật liệu phải dừng lại chờ quá trình tiếp theo. Tình trạng này gây ra nhiều hậu quả tiêu cực như giảm năng suất, tăng chi phí…

Các phương pháp loại bỏ lãng phí do thời gian chờ đợi:

Tiêu chuẩn hóa quy trình
Bảo trì dự phòng để giảm sự cố đột xuất
Phân tích nguyên nhân gốc rễ của sự cố
Kiểm soát chất lượng chặt chẽ tại mỗi công đoạn
Sử dụng hệ thống quản lý sản xuất để theo dõi tiến độ và cung cấp thông tin kịp thời, đảm bảo minh bạch thông tin đối với mọi người

3.3 Lãng phí do vận chuyển (Transportation)

Lãng phí do vận chuyển là một trong 8 lãng phí trong sản xuất xảy ra khi nguyên vật liệu, sản phẩm bán thành phẩm hoặc sản phẩm hoàn thiện phải di chuyển một khoảng cách không cần thiết, gây ra lãng phí về thời gian, chi phí và nguồn lực.

lang-phi-do-van-chuyen

Nguyên nhân có thể đến từ việc bố trí nhà xưởng không hợp lý, quá trình sản xuất không phù hợp, quá nhiều hàng tồn kho hay sử dụng phương tiện không phù hợp, đường đi không tối ưu…

Để loại bỏ lãng phí do vận chuyển, có thể thực hiện các phương pháp sau:

Cải thiện bố trí nhà xưởng: Sử dụng bản đồ dòng chảy để khắc phục điểm nghẽn và áp dụng nguyên tắc 5S để tạo một môi trường gọn gàng khoa học
Tối ưu quy trình sản xuất để tránh tình trạng chờ đợi
Quản lý tồn kho với hệ thống Kanban, phương pháp phân tích ABC
Sử dụng phương tiện vận chuyển phù hợp và lên kế hoạch tuyến đường tối ưu.

3.4 Lãng phí do quá trình (Processing)

Lãng phí do quá trình xảy ra khi các công đoạn sản xuất không cần thiết, quá phức tạp hoặc không hiệu quả, dẫn đến lãng phí thời gian, nhân lực và tài nguyên. Nguyên nhân do quy trình chưa được tối ưu hoá, hay thay đổi thiết kế sản phẩm thường xuyên….

Để loại bỏ yếu tố này trong 8 lãng phí trong sản xuất, có các phương pháp hữu ích sau:

Phân tích và loại bỏ hoạt động không mang lại giá trị
Vẽ bản đồ trực quan để tìm ra các điểm nghẽn
Xây dựng 5S để tạo môi trường khoa học, gọn gàng
Kaizen cải tiến quy trình làm việc
SMED (Single Minute Exchange of Die): Giảm thời gian thiết lập máy móc để chuyển đổi giữa các sản phẩm
Poka-yoke: Thiết kế các thiết bị và quy trình để ngăn ngừa lỗi.

3.5 Lãng phí do tồn kho (Inventory)

Lãng phí do tồn kho là một vấn đề phổ biến trong sản xuất, khi doanh nghiệp giữ quá nhiều hàng hóa trong kho. Điều này dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực như tăng chi phí lưu kho, vốn bị “kẹt” trong hàng tồn kho, giảm lợi nhuận…

Nguyên nhân của một trong 8 lãng phí trong sản xuất này có thể đến từ dự báo nhu cầu không chính xác, kích thước lô sản xuất lớn, sản phẩm lỗi phải lưu kho để sửa chữa…

Các phương pháp để loại bỏ lãng phí do hàng tồn kho:

Sử dụng các công cụ cải thiện dự báo nhu cầu
Giảm kích thước lô sản xuất, áp dụng phương pháp sản xuất theo đơn đặt hàng
Sử dụng công cụ như Kanban để quản lý dòng vật liệu, sản phẩm
Quản lý chất lượng để giảm sản phẩm lỗi
Áp dụng các công cụ Lean như 5S, Kaizen (cải tiến không ngừng) và Kanban

3.6 Lãng phí do sản phẩm lỗi (Defects)

Lãng phí do sản phẩm lỗi là một vấn đề nghiêm trọng trong sản xuất, khi sản phẩm không đáp ứng được các yêu cầu về chất lượng, buộc phải sửa chữa, làm lại hoặc loại bỏ. Điều này gây ra nhiều hậu quả tiêu cực như: Chi phí tăng cao, giảm lợi nhuận, mất đi uy tín và chậm tiến độ sản xuất.

lang-phi-do-san-pham-loi

Nguyên nhân gây ra lãng phí do sản phẩm lỗi có thể do doanh nghiệp thiếu các tiêu chuẩn chất lượng, máy móc thiết bị không được bảo trì tốt, thiếu đào tạo hay áp lực sản xuất…

Một số phương pháp đáng thử để giảm một trong 8 lãng phí trong sản xuất này:

Xây dựng và thiết lập một hệ thống quản lý chất lượng rõ ràng, chặt chẽ ở tất cả các giai đoạn sản xuất
Cải thiện chất lượng máy móc thiết bị bằng cách bảo trì định kỳ
Phân tích nguyên nhân gốc rễ của lỗi sản phẩm, áp dụng phương pháp như 5 Why để tìm nguyên nhân
Poka-yoke để thiết kế các thiết bị và quy trình ngăn ngừa lỗi
TPM (Total Productive Maintenance): Bảo trì toàn diện thiết bị để giảm thời gian ngừng máy và tăng tuổi thọ thiết bị.

3.7 Lãng phí do động tác thừa (Motion)

Lãng phí do động tác thừa (Motion) xảy ra khi các chuyển động của công nhân trong quá trình sản xuất không cần thiết, gây lãng phí thời gian và sức lực. Điều này có thể dẫn đến giảm năng suất, chất lượng sản phẩm kém và gây ra sự mệt mỏi cho công nhân.

Để loại bỏ một trong 8 lãng phí trong sản xuất này, có thể triển khai các gợi ý sau:

Sắp xếp dụng cụ vật liệu phù hợp trong tầm với dễ dàng của công nhân
Chuẩn hóa quy trình làm việc tinh gọn hơn, tránh thao tác không cần thiết
Đào tạo nhân viên để thực hiện công việc hiệu quả hơn

3.8 Lãng phí do không sử dụng tài năng nhân viên (Unused talent)

Lãng phí cuối trong 8 loại lãng phí trong sản xuất do không sử dụng tài năng nhân viên xảy ra khi các kỹ năng, kiến thức và kinh nghiệm của nhân viên không được khai thác tối đa. Điều này dẫn đến giảm năng suất, mất động lực làm việc và lãng phí nguồn nhân lực quý giá của doanh nghiệp.

Nguyên nhân doanh nghiệp không sử dụng nguồn lực này có thể kể ra như thiếu sự giao tiếp, công việc không phù hợp với từng cá nhân hay môi trường không khuyến khích sáng tạo…

Để đạt được những thành tựu vượt trội bằng cách vận dụng tài năng của nhân viên, doanh nghiệp có thể:

Đánh giá năng lực và phân công công việc phù hợp
Đào tạo và phát triển kiến thức, kỹ năng cho nhân viên
Xây dựng môi trường làm việc tích cực, tại đó khuyến khích sự đóng góp
Tạo cơ hội thăng tiến cho mọi nhân viên.

lang-phi-khong-su-dung-tai-nang-nhan-vien

Kết luận

Bên cạnh những giải pháp mà DACO cung cấp bên trên, để loại bỏ 8 lãng phí trong sản xuất một cách hiệu quả, doanh nghiệp có thể tiến hành triển khai một hệ thống quản lý chuyên nghiệp, giải quyết mọi vấn đề rắc rối trong sản xuất và hướng tới sự phát triển bền vững, hiệu quả cao.

Cụ thể, hệ thống SEEACT-MES của DACO sẽ hỗ trợ loại bỏ 8 loại lãng phí trong sản xuất như thế nào?

Giảm sản xuất dư thừa: SEEACT-MES giúp tối ưu hóa kế hoạch sản xuất dựa trên nhu cầu thực tế, tránh tình trạng sản xuất dư thừa.
Kiểm soát tồn kho: SEEACT-MES cung cấp dữ liệu chính xác về mức tồn kho, giúp điều chỉnh lượng hàng tồn kho một cách hợp lý.
Tối ưu hóa thời gian chờ: SEEACT-MES đồng bộ hóa các quy trình, giảm thiểu thời gian chờ đợi giữa các khâu sản xuất.
Giảm vận chuyển không cần thiết: SEEACT-MES tối ưu hóa quy trình vận chuyển nguyên vật liệu và sản phẩm, giảm chi phí vận chuyển.
Cải thiện quy trình sản xuất: SEEACT-MES phân tích và tối ưu hóa các bước sản xuất, loại bỏ các bước không cần thiết.
Tối ưu hóa động tác của nhân viên: SEEACT-MES cung cấp hướng dẫn công việc chi tiết, giúp nhân viên thực hiện đúng và đủ các bước cần thiết.
Giảm sản phẩm lỗi: SEEACT-MES giám sát chất lượng sản phẩm liên tục, phát hiện và xử lý lỗi ngay từ giai đoạn đầu.
Tận dụng tiềm năng con người: SEEACT-MES tạo ra môi trường làm việc minh bạch, khuyến khích nhân viên đóng góp ý tưởng và cải tiến quy trình.

Với các lý do trên, giải pháp quản lý sản xuất hiệu quả mà doanh nghiệp cần chính là SEEACT-MES - Đứa con tinh thần được nuôi dưỡng trong 15 năm hoạt động, cung cấp các giải pháp tự động hoá doanh nghiệp của DACO. Để được hỗ trợ miễn phí, mời bạn liên hệ đến hotline 0936.064.289-Mr.Vũ.

Cuối cùng, chúc bạn thành công với công cuộc loại bỏ 8 lãng phí trong sản xuất để hướng đến sản xuất tinh gọn và phát triển vững bền.

Xem thêm: