Hệ thống quản lý sản xuất MES là gì? Giải pháp nhà máy thông minh

Mã Sản Phẩm: : Quan ly san xuat 177
Tên Sản Phẩm: : Hệ thống quản lý sản xuất MES là gì? Giải pháp nhà máy thông minh
Danh Mục: : HỆ THỐNG QLSX MES
Thương Hiệu: : Hệ thống điều hành và thực thi sản xuất
Giá: : Liên Hệ

Hệ thống quản lý sản xuất MES là nền tảng số hóa giúp doanh nghiệp xoá bỏ những khó khăn của mô hình quản lý truyền thống để chuyển đổi sang mô hình sản xuất thông minh.

Chi Tiết Sản Phẩm

Hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn: năng suất lao động không ổn định, chi phí vận hành tăng cao, và việc kiểm soát chất lượng sản phẩm gặp nhiều khó khăn. Doanh nghiệp bạn có đang gặp phải những vấn đề này? Liệu một hệ thống quản lý sản xuất có phải là giải pháp mà doanh nghiệp bạn cần?

Được viết tắt của cụm từ Manufacturing Execution System hay MES là công cụ công nghệ giúp doanh nghiệp giám sát, điều phối và tối ưu hóa toàn bộ quy trình sản xuất theo thời gian thực. Đây không chỉ là một phần mềm, mà còn là "bộ não" giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả, giảm chi phí và cải thiện chất lượng sản phẩm. Trong thời đại công nghiệp 4.0, MES đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối giữa kế hoạch và thực thi, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho các doanh nghiệp. Hãy cùng DACO tìm hiểu sâu hơn về giải pháp này trong bài viết sau nhé.

1. Hệ thống quản lý sản xuất là gì?

he-thong-quan-ly-san-xuat-la-gi

1.1 Định nghĩa chi tiết

Hệ thống quản lý sản xuất MES là một giải pháp phần mềm tích hợp, được thiết kế để quản lý và giám sát các hoạt động sản xuất trên sàn nhà máy theo thời gian thực. MES kết nối giữa hệ thống lập kế hoạch nguồn lực doanh nghiệp (ERP) và các thiết bị sản xuất, đảm bảo thông tin được truyền tải nhanh chóng và chính xác. Theo Gartner (2023), MES không chỉ là công cụ quản lý mà còn là nền tảng số hóa giúp doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình sản xuất thông minh.

Các thành phần chính của MES bao gồm:

Quản lý đơn hàng: Theo dõi tiến độ sản xuất từ nguyên liệu thô đến thành phẩm.
Quản lý thiết bị: Giám sát hiệu suất máy móc và lập kế hoạch bảo trì.
Quản lý dữ liệu: Thu thập và phân tích dữ liệu sản xuất.

MES khác với ERP (hệ thống quản lý tổng thể) ở chỗ nó tập trung vào việc thực thi sản xuất, trong khi ERP thiên về lập kế hoạch và tài chính. So với MRP (hệ thống lập kế hoạch nguyên liệu), MES cung cấp khả năng quản lý chi tiết hơn trên sàn nhà máy.

1.2 Chức năng chính của MES

Quản lý sản xuất theo thời gian thực: Theo dõi tiến độ từng công đoạn, phát hiện và xử lý sự cố ngay lập tức.
Quản lý chất lượng: Đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn qua kiểm tra tự động.
Quản lý bảo trì: Dự đoán hỏng hóc và lập lịch bảo trì máy móc.
Quản lý kho: Tối ưu hóa tồn kho, giảm lãng phí nguyên liệu.
Quản lý nhân sự: Phân bổ lao động hiệu quả dựa trên nhu cầu thực tế.
Phân tích và báo cáo: Cung cấp báo cáo chi tiết để hỗ trợ ra quyết định.

1.3 Mục tiêu của MES

Tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Nâng cao năng suất lao động và thiết bị.
Giảm chi phí vận hành.
Cải thiện chất lượng sản phẩm.
Tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.

2. Lợi ích khi áp dụng hệ thống quản lý sản xuất

loi-ich-khi-ap-dung-he-thong-quan-ly-san-xuat

2.1 Nâng cao hiệu quả hoạt động

Hệ thống quản lý sản xuất MES giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thời gian chết (downtime) xuống mức tối thiểu. Theo Forrester (2022), các doanh nghiệp ứng dụng MES đã giảm thời gian ngừng máy trung bình 30%, đồng thời tăng hiệu suất sử dụng tài nguyên lên 25%.

2.2 Cải thiện chất lượng sản phẩm

Nhờ khả năng kiểm soát chất lượng theo thời gian thực, MES giảm thiểu sai sót và đảm bảo tính đồng nhất của sản phẩm. Ví dụ, trong ngành ô tô, MES giúp giảm tỷ lệ lỗi sản phẩm xuống dưới 1%, theo báo cáo của Automotive News (2023).

2.3 Giảm chi phí sản xuất

MES tối ưu hóa tồn kho và giảm lãng phí nguyên liệu. Một nghiên cứu của Aberdeen Group (2022) chỉ ra rằng doanh nghiệp sử dụng MES giảm chi phí vận hành trung bình 15-20% nhờ quản lý hiệu quả năng lượng và nguyên vật liệu.

2.4 Cải thiện khả năng ra quyết định

MES cung cấp dữ liệu chính xác và kịp thời, hỗ trợ nhà quản lý phân tích xu hướng và dự báo nhu cầu. Điều này giúp đưa ra các quyết định chiến lược nhanh chóng và hiệu quả.

2.5 Tăng cường khả năng tuân thủ

MES đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn ngành, nâng cao uy tín và giảm rủi ro pháp lý.

3. Các loại hệ thống MES phổ biến

Hiện nay, có nhiều loại hệ thống MES được thiết kế để đáp ứng nhu cầu đặc thù của từng ngành công nghiệp. Trong số đó, ba loại phổ biến nhất là hệ thống MES rời rạc (Discrete Manufacturing MES), hệ thống MES liên tục (Continuous Manufacturing MES), và hệ thống MES theo lô (Batch Manufacturing MES).

cac-loai-he-thong-mes-pho-bien

3.1 Hệ thống quản lý sản xuất rời rạc (Discrete Manufacturing MES)

Hệ thống này thường được ứng dụng trong các ngành công nghiệp sản xuất các sản phẩm riêng lẻ, chẳng hạn như ô tô, điện tử, hoặc máy móc. Đặc điểm nổi bật của loại hệ thống này là khả năng tập trung vào quản lý từng sản phẩm riêng lẻ, đảm bảo tính chính xác trong quá trình lắp ráp và hoàn thiện.

3.2 Hệ thống quản lý sản xuất liên tục (Continuous Manufacturing MES)

Ngược lại, Continuous Manufacturing MES được sử dụng trong các ngành công nghiệp có quy trình sản xuất không gián đoạn, như hóa chất, dầu khí, và thép. Loại hệ thống này tập trung vào việc quản lý và tối ưu hóa dòng chảy sản phẩm, đảm bảo quy trình diễn ra liên tục và hiệu quả.

3.3 Hệ thống quản lý sản xuất theo lô (Batch Manufacturing MES)

Hệ thống này lại được thiết kế đặc biệt cho các ngành công nghiệp sản xuất theo từng lô, ví dụ như thực phẩm và dược phẩm. Điểm mạnh của loại hệ thống này là khả năng quản lý sản xuất theo từng lô cụ thể, đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách dễ dàng và chính xác.

Việc so sánh và lựa chọn giữa các loại hệ thống MES này đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng. Hệ thống MES rời rạc mang lại sự linh hoạt và phù hợp với các sản phẩm phức tạp, nhưng chi phí triển khai thường cao hơn. Quản lý sản xuất liên tục hiệu quả cho sản xuất quy mô lớn và ít yêu cầu tùy chỉnh. Quản lý sản xuất theo lô đáp ứng tốt yêu cầu truy xuất nguồn gốc nhưng đòi hỏi quản lý chất lượng nghiêm ngặt.

Do đó, doanh nghiệp cần căn cứ vào ngành nghề và quy trình sản xuất cụ thể của mình để đưa ra quyết định lựa chọn loại hệ thống MES phù hợp nhất, nhằm tối ưu hóa hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu đặc thù của ngành.

4. Quy trình triển khai hệ thống quản lý sản xuất MES hiệu quả

quy-trinh-trien-khai-he-thong-quan-ly-san-xuat-mes-hieu-qua

Để triển khai một hệ thống quản lý sản xuất MES hiệu quả, doanh nghiệp cần tuân thủ một quy trình bài bản, bao gồm nhiều bước quan trọng. Bước đầu tiên và quan trọng nhất là xác định mục tiêu và phạm vi dự án. Ở giai đoạn này, doanh nghiệp cần đặt ra những mục tiêu cụ thể, có thể đo lường được, ví dụ như tăng năng suất 20% hoặc giảm thời gian sản xuất 15%. Đồng thời, cần xác định rõ những quy trình nào sẽ được triển khai trong hệ thống MES, từ quản lý nguyên vật liệu đến kiểm soát chất lượng.

Tiếp theo là bước lựa chọn phần mềm và nhà cung cấp. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều giải pháp MES khác nhau, như SAP, Oracle, SEEACT-MES… và nhiều lựa chọn khác. Doanh nghiệp cần so sánh kỹ lưỡng các giải pháp này dựa trên các tiêu chí như tính năng, khả năng tích hợp, chi phí, và đặc biệt là khả năng đáp ứng nhu cầu cụ thể của doanh nghiệp. Việc lựa chọn một nhà cung cấp uy tín, có kinh nghiệm triển khai MES cũng rất quan trọng để đảm bảo dự án thành công.

Sau khi đã chọn được phần mềm và nhà cung cấp, bước tiếp theo là thiết kế và tùy chỉnh hệ thống. Ở giai đoạn này, hệ thống MES sẽ được điều chỉnh để phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp, từ quy trình sản xuất đến hệ thống báo cáo. Quá trình này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa đội ngũ triển khai của nhà cung cấp và đội ngũ kỹ thuật của doanh nghiệp.

Khi hệ thống đã được tùy chỉnh, bước tiếp theo là đào tạo và chuyển giao. Nhân viên sẽ được đào tạo để sử dụng hệ thống một cách thành thạo, từ nhập dữ liệu đến tạo báo cáo. Quá trình này cần được thực hiện một cách bài bản để đảm bảo nhân viên có thể khai thác tối đa các tính năng của hệ thống.

Trước khi đưa hệ thống vào vận hành chính thức, cần thực hiện bước kiểm tra và nghiệm thu. Hệ thống sẽ được chạy thử để phát hiện và khắc phục các lỗi. Sau khi đã đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và đáp ứng các yêu cầu đặt ra, sẽ tiến hành nghiệm thu và bàn giao.

Cuối cùng, sau khi hệ thống đã được đưa vào vận hành, cần thực hiện vận hành và bảo trì định kỳ. Hiệu suất của hệ thống cần được theo dõi để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả. Đồng thời, cần thực hiện nâng cấp hệ thống định kỳ để bổ sung các tính năng mới và khắc phục các lỗi (nếu có).

5. Những yếu tố quan trọng để triển khai hệ thống MES thành công

nhung-yeu-to-quan-trong-de-trien-khai-he-thong-mes-thanh-cong

Để một dự án triển khai hệ thống quản lý sản xuất MES đạt được thành công, có nhiều yếu tố quan trọng cần được đảm bảo. Sự cam kết của lãnh đạo đóng vai trò then chốt. Lãnh đạo doanh nghiệp cần thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ bằng cách đầu tư đầy đủ nguồn lực tài chính, nhân lực và thời gian cho dự án. Sự cam kết này không chỉ giúp dự án có đủ điều kiện để triển khai mà còn tạo động lực cho các thành viên tham gia.

Bên cạnh đó, sự tham gia của các bộ phận trong doanh nghiệp là vô cùng cần thiết. Để đảm bảo dự án MES được triển khai một cách suôn sẻ, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận liên quan, bao gồm bộ phận sản xuất, bộ phận IT và bộ phận quản lý. Sự phối hợp này giúp đảm bảo rằng hệ thống MES được thiết kế và triển khai phù hợp với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.

Lựa chọn phần mềm phù hợp cũng là một yếu tố quan trọng. Phần mềm MES cần phải phù hợp với quy mô và nhu cầu của doanh nghiệp. Một phần mềm quá phức tạp hoặc quá đơn giản đều có thể gây ra những khó khăn trong quá trình triển khai và sử dụng. Do đó, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng và lựa chọn một phần mềm MES đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của mình.

Để đảm bảo nhân viên có thể sử dụng hệ thống MES một cách hiệu quả, cần đào tạo nhân viên đầy đủ. Việc thiếu kỹ năng sử dụng hệ thống có thể dẫn đến những sai sót và làm giảm hiệu quả của dự án. Do đó, doanh nghiệp cần đầu tư vào việc đào tạo nhân viên để họ có thể khai thác tối đa các tính năng của hệ thống MES.

Cuối cùng, quản lý dự án chặt chẽ là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo dự án MES được triển khai đúng tiến độ và đạt được các mục tiêu đã đề ra. Việc lập kế hoạch chi tiết, theo dõi tiến độ thường xuyên và giải quyết các vấn đề phát sinh kịp thời là rất quan trọng để dự án thành công.

6. Giới thiệu hệ thống quản lý sản xuất SEEACT-MES của DACO

SEEACT-MES không chỉ là một phần mềm quản lý sản xuất thông thường, mà là một hệ sinh thái số, kết nối mọi khía cạnh của quy trình sản xuất, từ quản lý nguyên vật liệu đến kiểm soát chất lượng, từ lập kế hoạch sản xuất đến theo dõi hiệu suất máy móc. Với giao diện trực quan, dễ sử dụng, SEEACT-MES giúp các nhà quản lý và nhân viên dễ dàng tiếp cận, khai thác và đưa ra những quyết định dựa trên dữ liệu chính xác, kịp thời.

he-thong-quan-ly-va-dieu-hanh-san-xuat-seeact-mes

Hệ thống SEEACT-MES - Hệ thống MES chuyên sâu và toàn diện số 1 Việt Nam

Công ty TNHH In và Bao bì Châu Thái Sơn đã triển khai hệ thống quản lý sản xuất SEEACT-MES, và những kết quả đạt được đã chứng minh hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ vào quản lý và tối ưu hóa quy trình sản xuất:

Cải thiện chất lượng sản phẩm & giảm thiểu lỗi:

SEEACT-MES đã giúp Châu Thái Sơn cải tiến quy trình quản lý chất lượng, từ việc theo dõi tỉ lệ lỗi công đoạn đến phân tích nguyên nhân gốc rễ và thực hiện các biện pháp khắc phục. Hệ thống cũng hỗ trợ xây dựng các tiêu chuẩn kiểm tra và chuẩn hóa hoạt động OPQC (Outstanding Process Quality Control). Kết quả giảm lỗi Claim từ khách hàng từ 0.7% xuống 0.5%, tỷ lệ lỗi được giám sát và quản lý chặt chẽ tại từng công đoạn.

Nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sử dụng thiết bị:

SEEACT-MES đã giúp Châu Thái Sơn theo dõi tiến độ sản xuất theo thời gian thực, quản lý hiệu suất máy móc và thiết bị, và thu thập dữ liệu sản lượng một cách tự động. Năng suất lao động mỗi người tăng 35%. Hệ thống quản lý hiệu suất máy giúp giám sát OEE (Overall Equipment Effectiveness).

Quản lý kho hiệu quả và tối ưu hóa quy trình vận chuyển

SEEACT-MES đã giúp Châu Thái Sơn xây dựng hệ thống quản lý kho thành phẩm theo vị trí, quản lý luồng di chuyển hàng hóa và cải tiến đường vận chuyển trong nhà máy. Layout kho được đánh mã và dán QR code vị trí, cải tiến đường vận chuyển giúp giảm Loss thời gian vận chuyển, tối ưu khu vực sản xuất giảm 70% diện tích lưu kho hàng chờ nhập.

Giám sát và dự đoán các bất thường:

Hệ thống giúp cài đặt cảnh báo, giao diện truy vấn bất thường và giám sát bất thường, cung cấp các thông tin về: tình trạng máy (đang dừng hay hoạt động), thời gian chờ, nguyên nhân gây gián đoạn sản xuất giúp đưa ra các quyết định nhanh chóng, kịp thời.

Lập kế hoạch & quản lý sản xuất tự động:

Lập được kế hoạch sản xuất và kiểm soát thời gian tại các công đoạn, thu thập thông tin sản xuất tự động và hiển thị lệnh sản xuất trực quan cho người vận hành.

he-thong-quan-ly-san-xuat-chuyen-sau-cho-nganh-bao-bi

Hệ thống quản lý sản xuất không chỉ là công cụ, mà còn là chìa khóa để doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, nâng cao chất lượng và giảm chi phí. Với quy trình triển khai bài bản và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, MES sẽ giúp doanh nghiệp của bạn vươn xa trong kỷ nguyên sản xuất thông minh.

Hãy liên hệ với DACO ngay hôm nay - 0904.675.995 để được tư vấn và trải nghiệm giải pháp quản lý sản xuất hiệu quả!

Xem thêm:

Sản Phẩm Liên quan