Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là gì? Giải pháp công nghệ hỗ trợ

Mã Sản Phẩm: : Quan ly san xuat 30
Tên Sản Phẩm: : Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là gì? Giải pháp công nghệ hỗ trợ
Danh Mục: : HỆ THỐNG QLSX MES
Thương Hiệu: : Hệ thống điều hành và thực thi sản xuất
Giá: : Liên Hệ

Tìm hiểu về truy xuất nguồn gốc thực phẩm giúp bạn thực hiện tốt các quy định của pháp luật và đảm bảo lợi ích tốt nhất cho khách hàng của mình.

Chi Tiết Sản Phẩm

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, an toàn thực phẩm trở thành yếu tố bắt buộc quyết định thành công của các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc, chất lượng và tính an toàn của sản phẩm. Họ sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho những thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng. Chính vì vậy, việc xây dựng và triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc thực phẩm là xu thế tất yếu cho các doanh nghiệp muốn đứng vững và thành công trên thương trường.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm, từ khái niệm, lợi ích, quy định pháp luật đến các giải pháp công nghệ tiên tiến và hiệu quả.

truy-xuat-nguon-goc-thuc-pham-la-gi

1. Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là gì?

Truy xuất nguồn gốc thực phẩm là phương pháp cho phép người tiêu dùng dễ dàng truy cập thông tin về sản phẩm từ nơi sản xuất ban đầu đến thành phẩm. Qua quá trình sản xuất, chế biến, và phân phối, người tiêu dùng có thể xác thực thông tin sản phẩm tại từng công đoạn. Tại Việt Nam, truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm đang ngày càng được quan tâm, nhất là sau chính sách dán tem truy xuất cho nông sản, rau củ quả, và thịt heo của Chính phủ.

Ví dụ, khi mua thịt lợn, người tiêu dùng có thể biết miếng thịt thuộc lô nào, được sản xuất bởi đơn vị nào, thức ăn và thuốc sử dụng, thời gian xuất chuồng, ngày đóng gói, hạn sử dụng... Tất cả các thông tin này được ghi lại theo thời gian thực và dễ dàng tra cứu qua tem truy xuất được dán trên sản phẩm.

Việc truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm giúp đảm bảo an toàn thực phẩm, ngăn ngừa các rủi ro về sức khỏe, và tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Nó cũng hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý chất lượng, tuân thủ các quy định của pháp luật, tránh giả mạo thực phẩm và giúp doanh nghiệp dễ dàng tham gia vào thị trường nước ngoài hay thậm chí đối phó với các tình huống khẩn cấp như thu hồi sản phẩm khi có sự cố.

Trong bối cảnh công nghệ hiện đại, nhiều hệ thống như mã QR, blockchain được áp dụng để tự động hóa và minh bạch hóa quy trình truy xuất này.

2. Quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm

Quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm, nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các doanh nghiệp. Tại Việt Nam, hệ thống pháp luật về truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm đang ngày càng được hoàn thiện và siết chặt.

Một số văn bản pháp luật quan trọng liên quan đến truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm bao gồm:

Luật An toàn thực phẩm năm 2010: Đây là văn bản pháp luật quan trọng nhất, đặt nền móng cho việc quản lý an toàn thực phẩm, bao gồm cả truy xuất nguồn gốc.
Nghị định số 15/2018/NĐ-CP: Nghị định này thông báo quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm, trong đó có các quy định cụ thể về truy xuất nguồn gốc.
Thông tư số 19/2012/TT-BYT: Hướng dẫn việc ghi nhãn thực phẩm. Thông tin trên nhãn đóng vai trò quan trọng trong việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) liên quan đến từng loại sản phẩm: Mỗi loại sản phẩm thực phẩm đều có QCVN riêng, quy định cụ thể về yêu cầu an toàn thực phẩm, bao gồm cả truy xuất nguồn gốc.

Nghĩa vụ của doanh nghiệp:

Doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm có nghĩa vụ thiết lập và vận hành hệ thống truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm của mình. Điều này bao gồm:
Xác định và ghi chép thông tin về nguồn gốc nguyên liệu, quá trình sản xuất, chế biến, bảo quản, vận chuyển và phân phối sản phẩm.
Lưu trữ thông tin truy xuất nguồn gốc trong một khoảng thời gian quy định.
Cung cấp thông tin truy xuất nguồn gốc cho cơ quan chức năng khi có yêu cầu.
Hợp tác với các bên liên quan trong chuỗi cung ứng để đảm bảo tính liên tục và chính xác của thông tin truy xuất nguồn gốc.

Hậu quả pháp lý khi vi phạm:

Doanh nghiệp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định về truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật. Mức phạt có thể lên đến hàng trăm triệu đồng, thậm chí có thể bị đình chỉ hoạt động. Ngoài ra, việc vi phạm quy định còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và thương hiệu của doanh nghiệp.

3. Biểu mẫu và quy trình truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm

3.1 Biểu mẫu truy xuất nguồn gốc của thực phẩm

Việc thiết lập và vận hành một hệ thống truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm hiệu quả đòi hỏi doanh nghiệp phải có quy trình rõ ràng, minh bạch và sử dụng các biểu mẫu chuẩn để thu thập, lưu trữ và quản lý thông tin. Mặc dù chưa có một biểu mẫu truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm nào được quy định bắt buộc chung cho tất cả các ngành hàng, doanh nghiệp có thể tham khảo các mẫu biểu mẫu dưới đây và điều chỉnh cho phù hợp với đặc thù sản xuất kinh doanh của mình.

Ví dụ về một số biểu mẫu truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm:

Biểu mẫu thông tin nguyên liệu: Ghi nhận nguồn gốc nguyên liệu, nhà cung cấp, số lượng, ngày nhập kho, các chứng nhận chất lượng (Ví dụ: VietGAP, GlobalGAP,...),...
Biểu mẫu thông tin sản xuất: Ghi nhận quy trình sản xuất, ngày sản xuất, lô sản xuất, công nhân tham gia sản xuất, máy móc thiết bị sử dụng,...
Biểu mẫu thông tin đóng gói: Ghi nhận loại bao bì, ngày đóng gói, số lượng sản phẩm đóng gói,...
Biểu mẫu thông tin phân phối: Ghi nhận thông tin về nhà phân phối, ngày xuất kho, phương tin vận chuyển, điểm đến,...
Biểu mẫu thông tin bán lẻ (nếu có): Ghi nhận thông tin về điểm bán hàng, ngày bán, số lượng bán ra,...

3.2 Quy trình thực hiện truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm

Bước 1: Khảo sát quy trình sản xuất
Tiến hành khảo sát quy trình sản xuất từ trang trại đến thị trường, đảm bảo thu thập đầy đủ dữ liệu về các công đoạn sản xuất thực phẩm.

Bước 2: Xây dựng quy trình truy xuất nguồn gốc
Xây dựng quy trình truy xuất nguồn gốc phù hợp với tiêu chuẩn của doanh nghiệp và ngành thực phẩm, giúp người tiêu dùng theo dõi chi tiết từng bước trong chuỗi cung ứng.

Bước 3: Tạo biểu mẫu nhập liệu
Thiết lập biểu mẫu để nhập thông tin về sản xuất, nguyên liệu, phân bón, thuốc trừ sâu... Các biểu mẫu này được điều chỉnh phù hợp với sản phẩm và yêu cầu của từng doanh nghiệp.

Bước 4: Thiết lập hệ thống phần mềm
Phần mềm truy xuất nguồn gốc được thiết kế theo nhu cầu riêng của doanh nghiệp, dễ sử dụng và cung cấp đầy đủ thông tin về sản phẩm, nguyên liệu, và quá trình sản xuất đến khách hàng.

Bước 5: Đào tạo sử dụng phần mềm
Đào tạo người dùng về việc nhập liệu thời gian thực, giúp họ dễ dàng quản lý và truy xuất nguồn gốc của thực phẩm một cách hiệu quả.

Bước 6: Triển khai và hỗ trợ phần mềm
Nhà cung cấp triển khai phần mềm vào thực tế, đảm bảo bảo hành và hỗ trợ sử dụng trong suốt vòng đời sản phẩm.

3.3 Tem chống hàng giả trong truy xuất nguồn gốc ngành thực phẩm

Việc sử dụng tem chống hàng giả đã trở thành phương pháp truy xuất nguồn gốc phổ biến hiện nay, nhờ tích hợp công nghệ hiện đại. Hai loại tem chính được áp dụng là tem QR Code và tem SMS.

Tem chống hàng giả QR Code: Người tiêu dùng có thể quét mã QR trên bao bì sản phẩm qua ứng dụng điện thoại (hoặc Zalo). Tất cả thông tin về sản phẩm và nhà sản xuất sẽ hiển thị nhanh chóng và chính xác.
Tem chống hàng giả SMS: Người dùng cào lớp phủ trên tem để lấy mã code, sau đó nhắn tin theo cú pháp có sẵn. Thông tin về sản phẩm sẽ được gửi trực tiếp qua tin nhắn.

Việc tích hợp này giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra nguồn gốc sản phẩm một cách nhanh chóng, tiện lợi và đảm bảo tính chính xác.

4. Giải pháp công nghệ cho truy xuất nguồn gốc thực phẩm

Đối với truy xuất nguồn gốc thực phẩm, việc sử dụng phần mềm chuyên dụng không chỉ giúp đơn giản hóa quy trình mà còn mang lại hiệu quả vượt trội so với phương pháp thủ công truyền thống. SEEACT-MES là một giải pháp phần mềm quản lý sản xuất toàn diện, tích hợp mạnh mẽ tính năng truy xuất nguồn gốc, giúp doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ toàn bộ chuỗi cung ứng, từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm đầu ra.

ung-dung-he-thong-seeact-mes-trong-truy-xuat-nguon-goc-thuc-pham

SEEACT-MES cung cấp các tính năng truy xuất nguồn gốc toàn diện, bao gồm:

Quản lý thông tin nguyên liệu: SEEACT-MES ghi nhận chi tiết về nguồn gốc nguyên liệu, nhà cung cấp, số lượng, ngày nhập kho và các chứng nhận chất lượng. Hệ thống giúp kiểm soát chặt chẽ chất lượng đầu vào, đảm bảo nguyên liệu đáp ứng tiêu chuẩn ngành thực phẩm.
Theo dõi quá trình sản xuất: Mỗi công đoạn sản xuất, từ máy móc, nhân công đến thời gian và số lượng sản phẩm, đều được ghi lại chi tiết. Điều này giúp kiểm soát tiến độ và chất lượng sản phẩm ở từng giai đoạn.
Quản lý lô sản xuất: Phần mềm tạo và quản lý mã lô chi tiết. Khi có sự cố, doanh nghiệp có thể nhanh chóng truy xuất thông tin lô bị ảnh hưởng và thực hiện biện pháp xử lý kịp thời.
Quản lý đóng gói và phân phối: SEEACT-MES ghi nhận thông tin bao bì, ngày đóng gói, nhà phân phối, phương tiện vận chuyển và ngày xuất kho, giúp quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng từ sản xuất đến tay người tiêu dùng.
Truy xuất thông tin nhanh chóng: Doanh nghiệp chỉ cần quét mã sản phẩm để truy xuất toàn bộ lịch sử từ nguồn gốc đến khi đến tay người tiêu dùng, đảm bảo tính minh bạch và chính xác.
Báo cáo và phân tích: SEEACT-MES cung cấp báo cáo chi tiết, giúp doanh nghiệp phân tích hiệu quả hệ thống truy xuất nguồn gốc và đưa ra quyết định cải tiến.
Tích hợp hệ thống: SEEACT-MES dễ dàng tích hợp với ERP, WMS và các hệ thống quản lý khác, tối ưu hóa quy trình và chia sẻ dữ liệu hiệu quả.

Hiện nay, ngành thực phẩm ứng dụng các tiêu chuẩn như VietGAP, GlobalGAP, HACCP, ASC… dường như vẫn chưa đủ. Để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng, các doanh nghiệp cần đảm bảo sự minh bạch về quy trình, nguồn gốc của sản phẩm bằng cách thực hiện truy xuất nguồn gốc trong ngành thực phẩm. Để tham gia thị trường nước ngoài, đây cũng được coi là yêu cầu bắt buộc khi các đối tác châu Âu, EU, Anh, Mỹ, Trung Quốc thắt chặt quy định về truy xuất nguồn gốc.

Tóm lại, việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm là điều mà các doanh nghiệp nên áp dụng càng sớm càng tốt. Nếu bạn có nhu cầu về phần mềm quản lý sản xuất SEEACT-MES hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, hãy liên hệ đến hotline 0936.064.289-Mr.Vũ để được hỗ trợ tốt nhất.

Xem thêm: